یادداشت های امیر ثناجو

  تصویر زیر،  پوستری از هیئت وزرای اولین شورای اجتماعی حکومت جمهوری آذربایجان به ریاست نریمان نریمانوف می­باشد. عناوین و اسامی اصلی به کار رفته در این پوستر با رسم الخط فارسی بوده و این سندی محکم مبنی بر کاربرد و رواج رسم الخط و زبان فارسی در منطقه قفقاز جنوبی تا اوایل تاسیس اتحاد جماهیر شوروری بوده و پس از رسمی شدن زبان روسی، بعدها رسم الخط این جمهوری نیز به سریل و لاتین تغییر می­کند. وجود آرم­ها و مفاهیمی همچون داس و چکش، کارگران، کارخانه ­ها و مزارع، یادآور فضای سوسیالیستی آن دوران است. نریمانوف مدتی نیز از مسئولین باشگاه همت در شهر باکو بود. این باشگاه توسط جمعی از ایرانیان مهاجر در قفقاز تشکیل شده بود که ارتباطات خوبی با اجتماعیون عامیون در جریان انقلاب مشروطه ایران داشته است. خانواده نریمانوف نیز ازمهاجرین ایرانی ساکن تفلیس بود.

Aşağıdakı şəkil Nəriman Nərimanovun rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Respublikası hökumətinin ilk ictimai şurasının posteridir. Bu afişada istifadə edilən əsas başlıqlar və adlar fars qrafikası ilədir və bu, Sovet İttifaqının qurulmasının əvvəlinə qədər və rəsmiləşdirildikdən sonra fars qrafikası və dilinin Cənubi Qafqaz regionunda istifadəsi və yayılması haqqında güclü sənəddir. rus dilinin, daha sonra bu respublikanın yazısı da kiril və latına dəyişdirilir. Oraq-çəkic, işçi, fabrik və ferma kimi loqo və anlayışların mövcudluğu o dövrün sosialist ab-havasını xatırladır. Nərimanov həm də bir müddət Bakıda “Hemet” klubunun rəsmilərindən olub. Bu klub İran konstitusiya inqilabı zamanı sadə insanlarla yaxşı əlaqələri olan Qafqazdakı bir qrup iranlı mühacir tərəfindən yaradılmışdır. Nərimanovun ailəsi də Tiflisdə yaşayan iranlı mühacirlərdən olub.

بدون ديدگاه

   امروز مصادف بود با سالروز درگذشت حمید ملا زاده، خبرنگار، پژوهشگر و نویسنده ی بزرگ تبریزی. زنده یاد ملازاده از معدود شخصیت‌های شهر تبریز بود که با بسیاری از بزرگان سیاست و مسئولین اجرایی شهر و منطقه و شخصیت‌های فرهنگی و ادبی  در چند دهه ی اخیر ،دیدار و ارتباط داشته است. وی تا اوایل انقلاب خبرنگار روزنامه ی کیهان بود و در این مدت کار‌های مهم و ارزنده ای برای تبریز  کرده است که می‌توان از افتتاح اولین کیوسک مطبوعاتی در تبریز، بازتاب مهمترین رویداد‌های منطقه در کشور در سده‌های چهارم الی ششم خورشیدی و… اشاره نمود . ملازاده زندگی پر فراز و نشیبی داشت و بارها زندانی و دستگیر شد. صرف نظر از برخی از افکار ملازاده، وی یکی از تاریخ‌های گویای معاصر تبریز بود و بی شک نقش اجتماعی و فرهنگی او را به ویژه در بین سال‌های ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۷ نمی‌توان انکار کرد.

بدون ديدگاه

(نوشته ای از زنده یاد حمید ملازاده، روزنامه ی کیهان، ششم بهمن ۱۳۵۴)

تبریز شهر افسانه‌ها است، هنرمندی میخواهد نقاش باشد، صورتگر باشد، آهنگساز باشد و شاعری توانا باشد.

   شهریار اگر حوصله ی اینکار را داشته باشد توانا سان، صورتی، آهنگی، شعری از این افسانه که می‌رود افسانه اش نیز فراموش شود بسازد و تقدیم تاریخ کند، اینک که تبریز و همه چیزش می‌رود تا فراموش شود بگذارید درتماشاخانه ی تاریخ، نام این شهر به عنوان افسانه ای ثبت شود و خاطره ی آن در دل‌ها بماند، بگذارید شهر‌هایی چون شیراز که رونق و صفایی دارند افسنه ی تبریز آیینه ی عبرتی باشد، تابلویی با گذشته ی تابنده و امروز دردناکش، شعری در ردیف حیدر بابای شهریار با همه ی قهر و خشم‌هایش، با تمام عتاب و خطایش به طنین درخشگنابی ( یامان گونه کیم سالوب) صورتی و نقشی که در عمق بی انتهای آن تبریز با عظمت با همه ی کاروانسرا‌ها و حجره‌های پر رونق و خیابان‌های پرشور و حال دیروز و چهره ی غمناک امروزش.

   با کاروانسرا‌ها و حجره‌های فرو ریخته و خالی از سکنه و کاروانش، محله‌های غمبارش چون عین الدوله، قور چای، با ارک پیر و کمر خم شده اش که شاهد زنده ای از گذشته‌های پر رونق ماست و تنها موجودی است که آن روز ما را دیده و امروز ما را نیز حیرت زده می‌بیند…….. اگر به پای صحبت ارک پیر و جهان دیده بنشینیم نکته‌های فراوان از سرگذشت آذربایجان خواهیم شنید، او روزگاری شاهد عظمت و جلال ما بوده است.

   این ارک همه چیز را دیده و به خاطر دارد، قصه‌های از از گذشته‌های دور شنیدن دارد و شاید پایان قصه صبحدمی‌فرح انگیز به دنبال داشته باشد، شاید…

بدون ديدگاه

   بهمن قبادی کارگردان ایرانی که با فیلم‌های سیاهش در خارج کشور شناخته می‌شود، چند سال پیش از این و روزهایی که فیلم سیاه «گربه‌های ایرانی» را می‌ساخت، در نامه‌ای سرگشاده کیارستمی را به خاطر اینکه به گفته وی «فیلمسازی اجتماعی» نیست با لحن تندی سرزنش کرد.

بدون ديدگاه