مقالات
امیر ثناجو
چكيده:
باستانسنجی دانشی است که امروزه جایگاه و اهمیت فراوان خود را در علوم باستانسنجی و پژوهش های تاریخی- هنری یافته است با اینحال هنوز چارچوب ها و بنیانهای این دانش این دانش به صورت کامل ترسیم و تبیین نشده است. در این نوشتار ابتدا به تبیین مفهوم میراث فرهنگی و چرایی ارزشمندی آن و روند مطالعات علمی مرتبط با میراث فرهنگی پرداخته شده است. سپس تعاریفی که تاکنون از باستانسنجی ارائه شده و مفاهیم مرتبط و نیز سیر تحول آن مورد نقد و بررسی قرار گرفته و در نهایت یک تعریف واحد از این دانش پیشنهاد شده است. بنا به این تعریف، هرگونه کاربرد سنجش ها و روش های آنالیزی مورد استفاده در علوم طبیعی در راستای دست یافتن به پاسخ های علمی به پرسش ها و ابهامات مطرح در زمینه های گوناگون باستانشناسی و مطالعات هنری در حیطه دانش باستانسنجی جای میگیرد. در ادامه، این دانش در شش شاخه روش های گاهنگاری، مطالعات مصنوعات، رهیافت های زیست بوم شناختی، کاربرد روشهای آماری و ریاضی، روشهای سنجش از راه دور و حفاظت، به اختصار تشریح شده است. پس از جمع بندی کلی این دانش، تجربیات شاخص مطالعات باستانسنجی لعاب های به کار رفته در سفالینه های دورهای اسلامی در نقاط مختلف جهان شامل مطالعات فناوری و ساختارشناسی لعاب ها، روش ها نتایج و کاربردهای هر کدام از تجربیات و ویژگی های هر یک از این روش ها و تجزیه و آنالیزهای آزمایشگاهی و دستگاهی-تجزیه ای این لعاب ها بررسی و تحلیل شده است
کلید واژگان: باستانسنجی، باستانشناسی، روش های گاهنگاری، لعاب های اسلامی، فناوری لعاب
دانلود فایل متن کامل مقاله (pdf)
- توضیحات
- دسته: مقالات من
امیر ثناجو / مسعود باقرزاده کثیری/ احمد جهانگیری / رضا رضالو
چكيده:
سفالینه ها به دلیل مواد اولیه و فناوری آنها، در طول تاریخ همواره بخش مهمی از فرهنگ و زندگی انسانها بوده اند. در این پژوهش تلاش بر این بوده است تا ویژگیهای فناورانه سفالینههای مکشوفه از یکی از قبور گورستان خرم آباد واقع در منطقه اردبیل پرداخته شود. گورستان خرم آباد دارای گورهای کلانسنگی چهارچینهای متعلق به دوران آهن Iو II و کورگان ها متعلق به اقوام سکایی میباشد. در این پژوهش پنج نمونه از سفالینه های گور شماره دوازده که از نوع چهارچینه ای است مورد مطالعه قرار گرفت بر همین اساس، رهیافت کانی شناسی انتخاب شده و روشها و آنالیز های علمی پتروگرافی، پراش پرتو ایکس و آنالیز حرارتی همزمان در همین راستا انجام شد.بر اساس نتایج حاصله از این آزمایش و تحلیلها، نمونه سفالینه ها دارای تراکم رسی مناسب و فاقد هرگونه افزودنی آلی میباشد. همچنین سنگ های موجود در ماتریکس رسی غالبا از قطعات سنگهای آذرین بوده که نشاندهنده ساخته شدن این سفالینه ها در خود منطقه ی اردبیل می باشد. از سوی دیگر نمونه های سفال قرمز، بین دمای ۶۰۰ تا ٧۰۰ درجه سانتیگراد و نمونه های سفال خاکستری نیز بالای دمای ٧۰۰ درجه سانتیگراد حرارت دیده اند. همچنین با توجه به تنوع سفالی اشیای مکشوفه از گورستان خرم آباد، شیوه ی زندگی نیمه کوچروی را میتوان به مردمان صاحب این گورها نسبت داد.
كليد واژه: مطالعات باستانسنجی، آنالیز سفالینه، عصر آهن، تپه خرم آباد اردبیل، فناوری سفالینه
دانلود فایل متن کامل مقاله (pdf)
- توضیحات
- دسته: مقالات من
امیر ثناجو، محمد امینیان
چکیده:
مسجد ظهیریه که در کوی سرخاب شهر تبریز و ضلع غربی مجموعه‌ی سید حمزه قرار دارد، دارای تزیینات متفاوتی از دوره‌های مختلف تاریخی است. بخشی از این تزیینات، کاشی‌های هفت‌رنگ قاجاری واقع در ایوان غربی است که از یک مجموعه‌ی بیست و سه قطعه‌ای، تنها پنج قطعه‌ی شکسته و تخریب‌شده برجای مانده است. با توجه به وضعیت محیطی مکان اصلی کاشی‌ها و مطالعات فن شناسی و آسیب شناسی کاشی‌ها تصمیم بر این شد تا پس از حفاظت و استحکام‌بخشی قطعات اصیل، نقوش آنها الگوبرداری شده و دیگر کاشی‌های مفقود با همان طرح و رنگ قدیمی بازسازی و در مکان اصلی نصب گردد. لذا برای شناسایی ساختار لعاب‌های هر یک از کاشی‌ها از روش آزمایشگاهی شیمی تر و روش آنالیز دستگاهی SEM-EDX استفاده شد و مشخص گردید که عوامل رنگ‌ساز اصلی در لعاب‌های سفید، و زرد به ترتیب عبارت‌اند از: اکسید سرب، عناصر سرب و آنیتموان. با استفاده از اطلاعات حاصل‌شده کاشی‌های موردنظر ساخته شد و در کنار کاشی‌های اصیل در محل نصب گردید.
کلید واژگان: مسجد ظهیریه تبریز، مجموعه سید حمزه، کاشی هفت رنگ، کاشیکاری قاجار، لعاب هفت رنگ، آنالیز دستگاهیSEM-EDX
دانلود فایل متن کامل مقاله (pdf)
- توضیحات
- دسته: مقالات من