صنعت رنگرزی آذربایجان
?فرش هریس اثر خطوط شکسته و رنگ و طرح حکایتی است از ورای درخشش صدها نقش و نگار چشمنواز، که هنرمندانه حکایت عشق را در محراب هنر نجوا میکند، قالیهای هریس درخوش رنگی وزیبایی نقشه وظرافت تاروپود شهرت جهانی دارند.
?پوشش گیاهی هر منطقه تعیین کننده نوع رنگینه های قالی های آن منطقه است. در قالی های هریس رنگ های تیره و تلخ با هارمونی خاصی به کار میروند از قبیل : سرمه ای تیره ، قهوه ای سیر ، قرمز روناسی ، مسی ، سبز تیره و . . . که همان طور که گفته شد از رنگینه های گیاهی اطراف بدست می آیند که عبارتند از :
?روناس ، ذلیر ، تولوخ کولی ، پوست پیاز ، قره چوپ ( چوب سیاه ) ، نیل کلکته ، دوه قولاغی ( گوش شتر) ریشه اشگون که در رنگرزی سنتی رایج است. همچنین برای دندانه دادن از سنگ قیناخ ، زاج سفید ، اکسید آهن استفاده می کنند.
?علی فردی یکی از فعالان صنایع دستی شهرستان هریس در رشته رنگرزی سنتی ساکن روستای ترکایش که از سال 79 در این رشته فعالیت می کند. محصولات خود را به کشورهای همسایه جمهوری آذربایجان و ترکیه صادرات می کند.
?عکاس: علی فردی
رنگرزی سنتی مخلصی سرای متولار مراغه
?رنگرزی سنتی به رنگرزی اطلاق میشود که بدون دخالت عوامل صنعتی و مواد شیمیایی صورت میگیرد. در رنگرزی سنتی عموماً از پاتیلهای بزرگ برای رنگ کردن کالای نساجی استفاده میشود. در این نوع رنگرزی از مواد رنگزای طبیعی برای رنگ کردن استفاده میشود.
?کارگاههای رنگرزی سنتی اشکال متفاوتی دارند و معمولاً یک ردیف پاتیل (خم رنگرزی) در کارگاه تعبیه شده که بسته به نوع رنگ کاربردی، پاتیلها از چدن یا مس ساخته شده و زیر هر کدام اجاقی قرار میدهند. ابتدا با فروبردن الیاف در محلول قلیاب و آب گرم چربی طبیعی الیاف پشمی را میگیرند که به آن قلیاب کردن میگویند.
?دستهای از گیاهان دارای رنگینههایی با ثبات عالی و متوسط هستند و در رنگرزی سنتی نقش مؤثری دارند.روناس، اسپرک، نیل، گل بابونه، برگ انگور عسگری، چغندر، پوست پیاز، برگ درخت توت، وسمه، گل رنگ، گل جعفری، برگ انجیر، پوست انار،بلوط، پوست گردو از گیاهانی هستند که در ایران یافت شده و از مواد رنگزای آنها در رنگرزی استفاده میشود.
?عکس: سیامک جاوید
?عکس: میترا محمدپور
✳️هنر رنگرزی سنتی ارسباران
?عوامل مختلفی در تثبیت رنگ خامه های استفاده شده در فرش های دستباف منطقه ارسباران دخیل است که از جمله استفاده از پوست میوه ها، ریشه درختان و . . . کاربرد دارد.
?عکس: سعید قاسمی
?رنگرزی سنتی مخلصی سرای متولار مراغه
?رنگرزی سنتی به رنگرزی اطلاق میشود که بدون دخالت عوامل صنعتی و مواد شیمیایی صورت میگیرد. در رنگرزی سنتی عموماً از پاتیلهای بزرگ برای رنگ کردن کالای نساجی استفاده میشود. در این نوع رنگرزی از مواد رنگزای طبیعی برای رنگ کردن استفاده میشود.
?کارگاههای رنگرزی سنتی اشکال متفاوتی دارند و معمولاً یک ردیف پاتیل (خم رنگرزی) در کارگاه تعبیه شده که بسته به نوع رنگ کاربردی، پاتیلها از چدن یا مس ساخته شده و زیر هر کدام اجاقی قرار میدهند. ابتدا با فروبردن الیاف در محلول قلیاب و آب گرم چربی طبیعی الیاف پشمی را میگیرند که به آن قلیاب کردن میگویند.
?دستهای از گیاهان دارای رنگینههایی با ثبات عالی و متوسط هستند و در رنگرزی سنتی نقش مؤثری دارند.روناس، اسپرک، نیل، گل بابونه، برگ انگور عسگری، چغندر، پوست پیاز، برگ درخت توت، وسمه، گل رنگ، گل جعفری، برگ انجیر، پوست انار،بلوط، پوست گردو از گیاهانی هستند که در ایران یافت شده و از مواد رنگزای آنها در رنگرزی استفاده میشود.
?عکس: حسام نقوی
?هنر رنگرزی سنتی در تولید تابلو فرش سردرود
?سردرود یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی است که در جنوب غربی شهر تبریز واقع شده و ۸-۷ کیلومتر با شهر تبریز فاصله دارد. این شهر دومین شهر پرجمعیت شهرستان تبریز و یازدهمین شهر پرجمعیت استان آذربایجان شرقی است.
?سردرود با سابقه طولانی و حجم عمده تولیدات تابلوفرش، سالهاست که در بسیاری از جوامع با عنوان پایتخت تابلو فرش ایران و جهان شناخته میشود. تابلو فرشهای دستباف این شهر اغلب در قالب پرتره بافته میشوند؛ البته نقشهای هنری، نقاشی، منظره و آیات قرآن دیگر طرحهای مرسوم به کار رفته در این تابلو فرشها هستند که در واقع با ابتکار و به روز شدن هنرمندان قالیباف، این صنایع بومی نیز با شرایط زندگی روز و سلایق خریداران انطباق پیدا کرده است.
عکاس:؟؟
?هنر رنگرزی سنتی، مراغه
?عکس: هاتف مفیدی
?هنر رنگرزی سنتی، مراغه
سرای متولار
?عکس: سیامک جاوید
?هنر رنگرزی سنتی، اهر
پایتخت ورنی ایران
?عکس: امیر یوسفیان اهری
?رنگرزی سنتی در اهر
?عکس: پرویز گلی زاده
- دسته: زیبایی های آذربایجان