امیر ثناجو / مسعود باقرزاده کثیری/ احمد جهانگیری / رضا رضالو

چكيده:

   سفالینه ­ها به دلیل مواد اولیه و فناوری آنها، در طول تاریخ همواره بخش مهمی از فرهنگ و زندگی انسان­ها بوده اند. در این پژوهش تلاش بر این بوده است تا ویژگی­های فناورانه سفالینه­­های مکشوفه از یکی از قبور گورستان خرم آباد واقع در منطقه­ اردبیل پرداخته شود. گورستان خرم آباد دارای گورهای کلان­سنگی چهارچینه­ای متعلق به دوران آهن Iو II و کورگان­ ها متعلق به اقوام سکایی می­باشد. در این پژوهش پنج نمونه از سفالینه­ های گور شماره­ دوازده که از نوع چهارچینه ­ای است مورد مطالعه قرار گرفت بر همین اساس، رهیافت کانی­ شناسی انتخاب شده و روش­ها و آنالیز های علمی پتروگرافی، پراش پرتو ایکس و آنالیز حرارتی همزمان در همین راستا انجام شد.بر اساس نتایج حاصله از این آزمایش و تحلیل­ها، نمونه سفالینه ­­ها دارای تراکم رسی مناسب و فاقد هرگونه افزودنی آلی می­باشد. همچنین سنگ ­های موجود در ماتریکس رسی غالبا از قطعات سنگ­های آذرین بوده که نشان­دهنده ساخته شدن این سفالینه­ ها در خود منطقه­ ی اردبیل می ­باشد. از سوی دیگر نمونه ­های سفال قرمز، بین دمای ۶۰۰ تا ٧۰۰ درجه سانتی­گراد و نمونه ­های سفال خاکستری نیز بالای دمای ٧۰۰ درجه سانتیگراد حرارت دیده­­ اند. همچنین با توجه به تنوع سفالی اشیای مکشوفه از گورستان خرم آباد، شیوه ­ی زندگی نیمه کوچ­روی را می­­توان به مردمان صاحب این گورها نسبت داد.

كليد واژه: مطالعات باستان­سنجی، آنالیز سفالینه، عصر آهن، تپه خرم آباد اردبیل، فناوری سفالینه

دانلود فایل متن کامل مقاله (pdf)